Niet iedere thee is echte thee
Niet veel mensen weten dat bijna alle thee afkomstig is van één theeplant, de Camellia Sinensis. Net als bij koffie zijn er twee belangrijke varianten van de theeplant: de Sinensis Sinensis en de Sinensis Assamica. De eerste is een delicate thee met een complexere smaak. De Assamica is robuuster van smaak en wordt wel eens de Robusta van de thee genoemd.
Maar als we de theezaken inlopen zien we vaak hele wanden vol met theesoorten. Hoe kan dat dan? Dat heeft te maken met de verschillende bewerkingen die thee kan ondergaan tijdens het productieproces. We praten je even bij, zodat jouw theekennis weer helemaal op peil is. Wist je bijvoorbeeld dat sommige soorten thee eigenlijk geen officiële theesoort zijn?
Witte thee
Smaak: subtiel, zoet en bloemig
Watertemperatuur: 60 – 80 °C
Gemaakt van met de hand geplukte jonge bladknoppen. De knoppen hebben vaak een zilverwit laagje dons, vandaar ‘witte thee’. Het beste is om te plukken als het droog en warm genoeg is om de kwaliteit te garanderen. Er waren vroeger zelfs plantages waar deze thee alleen geplukt mocht worden door jonge maagden met witte handschoenen om de thee ‘puur’ te houden. Na het plukken leggen ze de thee op bamboe rekken, zodat de thee verwelkt en licht oxideert. Dit wordt tijdig gestopt door de bladeren te stomen. Zo voorkomen ze dat de thee ‘zwart’ kleurt.
Groene thee
Smaak: van fris zoet, tot notig en groene groenten en zeewier, unami
Watertemperatuur: 60 – 80 °C
Het liefst pluk je alleen de knop en de eerste twee blaadjes, genaamd de ’two leaves and a bud’. Dit is de beste kwaliteit. Na het plukken wordt groene thee zo snel mogelijk gedroogd om verkleuring te voorkomen. Dit gebeurt met grote wokken, ovens of met behulp van stoom en heet ‘Killing the green’. Vroeger gebeurde het vaak in de zon, maar omdat dit altijd resulteerde in enige verleuring (oxidatie) zoals bij witte thee gebeurt dit bijna niet meer. Wist je dat de gekozen methode grote invloed heeft op de smaak? Gewokte thee heeft vaker een nootachtige smaak of de smaak van gekookte groene groente. Gestoomde groene thee smaakt eerder hartig en naar zeewier.
Gele thee
Smaak: zoeter, tussen witte en groene thee
Watertemperatuur: 60 – 80 °C
Gele thee is zeldzaam. Het productieproces is bijna gelijk aan die van groene thee. Er is echter een tussenstap. Gele thee ontstaat door na verhitting de thee onder een vochtige doek op een droogoven te leggen, zodat deze verder droogt (‘Moist Heating’). Dit zorgt voor de zoetere smaak en voorkomt deels de grassige smaak die sommige mensen niet lekker vinden aan groene thee.
Zwarte thee
Smaak: krachtig, kruidig, cacao, tabak, maar ook karamel en noten
Watertemperatuur: 100 °C
Zwarte thee is volledig geoxideerd. Geplukte bladeren worden gekneusd en gebroken gebroken of versneden. Deze laatste methode heet CTR, wat staat voor Cut, Tear, Roll en wordt vaak gebruikt om het proces te versnellen. Door te kneuzen, breken of versnijden reageren de theebladeren sneller met de zuurstof in de lucht. De thee is klaar als het blad volledig is verkleurd. In veel theezakjes vind je zwarte thee die is versneden. Dit zegt echter niets over de kwaliteit van de thee. Gesneden thee kan dezelfde kwaliteit en smaakbeleving hebben als thee waarbij de blaadjes heel zijn!
Oolong thee
Smaak: fris, bloemig (licht geoxideerd) tot kruidig zoet (zwaar geoxideerd)
Watertemperatuur: 100 °C
Oolong betekent ‘zwarte draak’. Het is een traditionele Chinese theesoort met een oxidatiegraad tussen de 10% en 75%. Na het plukken wordt de thee eerst in de zon of binnen in grote manden gelegd om te verwelken. Daarna scheppen ze de thee om, zodat deze licht gekneusd is. De thee kan dan deels oxideren. Na een kort oxidatieproces wokken of stomen ze de thee om het oxidatieproces te stoppen.
Post gefermenteerde thee
Smaak: Zware smaak, veelal espresso, rozijnen, mos
Watertemperatuur: 90 °C
De productie van post gefermenteerde thee (ook wel Pu Ehr genoemd) is gelijk aan groene thee. Pu Ehr wordt daarna echter in een donkere, vochtige ruimte gelegd om maanden tot jaren te rijpen. Eigenlijk net zoals met wijn gebeurt. Dat maakt Pu Ehr erg duur. Er zijn plakken Pu Ehr van minder dan een cm dik en een diameter van ca. 20 centimeter die meer dan € 40.000 kosten! Qua smaak is dit echt een thee voor de liefhebber.
Kruidenthee
Watertemperatuur: 100 °C
Dit is eigenlijk geen thee, maar een mengsel op basis van planten, vruchten of kruiden, bloemen en specerijen zoals zoethout of kamille. Ook heerlijk, alleen niet afkomstig van de Camellia Sinensis en daardoor geen officiële thee.